Grzegorz
Gerwazy Gorczycki
Kompozytor, kapelmistrz i ksiądz, urodzony w II poł. XVII wieku.
Urodził się między 1665 a 1667 w Rozbarku koło Bytomia w rodzinie Adama i Anny Gorczyców, właścicieli folwarku. Początkowo uczył się prawdopodobnie w miejscowej szkole parafialnej. Od ok. 1678 przypuszczalnie do 1683 studiował na Uniwersytecie w Pradze na wydziale sztuk wyzwolonych i filozofii, następnie teologię w Wiedniu i po ok. siedmiu latach otrzymał tytuł licencjata teologii. W 1689 lub 1690 przybył do Krakowa, gdzie 23 grudnia 1690 przyjął cztery niższe święcenia kapłańskie, w 1691 otrzymał subdiakonat, w lutym 1692 diakonat, a miesiąc później święcenia kapłańskie. W tym też czasie zmienił formalnie nazwisko z Gorczyca na Gorczycki. Przez następne 2 lata prowadził wykłady z zakresu retoryki i poezji w Akademii Chełmińskiej, prowadzonej przez księży misjonarzy w Chełmnie na Pomorzu. Kierował również kapelą kościoła archiprezbiterialnego. Po powrocie do Krakowa 1 października 1694 objął funkcję wikariusza Katedry na Wawelu, w 1696 został spowiednikiem katedralnym, a 10 stycznia 1698 otrzymał stanowisko kapelmistrza (Magister capellae musices Ecclesiae Cathedralis Cracoviensis). Do jego obowiązków należało m.in. dyrygowanie, przygotowywanie repertuaru, komponowanie utworów własnych, kopiowanie głosów kompozycji innych autorów. Piastując tę funkcję uzyskiwał jednocześnie kolejne godności kościelne: kanonika kolegiaty w Skalbmierzu - 1705 (z czym wiązała się rezygnacja z wikariatu), proboszcza kościoła Bożego Miłosierdzia na przedmieściu Krakowa zwanym Smoleńskiem - przed 1727 (wiązało się to ze sprawowaniem opieki nad szpitalem przykościelnym), egzaminatora w seminarium duchownym - 1728. Jeszcze przed powołaniem na kapelmistrza katedralnego został opiekunem więźniów osadzonych w basztach Zamku na Wawelu. Wszystkie te obowiązki wykonywał do końca życia. Zmarł 30 kwietnia 1734 w Krakowie. Pamięć jego uhonorowano umieszczeniem w Katedrze Wawelskiej tablicy pamiątkowej, na której został nazwany "klejnotem kapłaństwa".
Grzegorz Gerwazy Gorczycki był niemal wyłącznie kompozytorem muzyki religijnej - z racji głębokiego zaangażowania w funkcje kapłańskie oraz kapelmistrzowskej dbałość o zgodną z sensem liturgii oprawę muzyczną. Swoje utwory sygnował charakterystycznymi inicjałami G. G. G. w incypicie głosu basowego lub oznaczał pełnym nazwiskiem. Jest jednak część utworów, która przysparza muzykologom trudności - chodzi o dzieła niesygnowane, a pisane ręką Gorczyckiego. Funkcja kapelmistrza katedralnego zobowiązywała do troszczenia się o repertuar, toteż sporządzone przez niego rękopisy nie musiały oznaczać jego autorstwa. Większość jego kompozycji w postaci rękopisów oraz kopii zachowała się w Archiwum Kapituły Katedry na Wawelu. Po II wojnie światowej manuskrypty dwóch dzieł - Completorium i Conductus funebris - zostały odnalezione w archiwum poreformackiego kościoła parafialnego w Rakowie Opatowskim w pobliżu Kielc.
Kompozycje o autorstwie pewnym:
Alleluia. Ave Maria gratia plena (I) - sopran, alt, tenor, bas
Alleluia. Prophetae sancti - sopran, alt, tenor, bas
Ave Hierarchia - sopran, alt, 2 tenory, bas
Ave Maris Stella - sopran, alt, tenor, bas
Ave Virgo speciosa - sopran, alt, tenor, bas
Completorium (I) - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 2 clarini, basso continuo
Completorium (II), zaginione
Conductus funebris - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 2 clarini, viola altowa, basso continuo
Crudelis Herodes - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso continuo
Deus tuorum militum (I) - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso pro organo
Deus tuorum militum (II) - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso ad organum:
Dignare me laudare te - sopran, alt, tenor, bas
Gratuletur Ecclesia - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso pro organo
Iesu corona virginum - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso ad organum
Iesu Redemptor omnium (I) - sopran, alt, tenor, bas
Iesu Redemptor omnium (II) - sopran, alt, tenor, bas
Iesu Redemptor omnium (III) - sopran, alt, tenor, bas
Illuxit sol - 2 soprany, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 3 viole
In virtute tua - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso continuo
Iste confessor Domini - sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno
Iudica me Deus - sopran, alt, tenor, bas, basso continuo
Iustus ut palma florebit - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso continuo
Laetare Ierusalem - sopran, alt, tenor, bas
Laetatus sum - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 2 clarini, basso pro organo
Litaniae de Providentia Divina - 2 soprany, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 2 oboje, 2 clarini, viola basowa, basso continuo
Litaniae de SSmo Sacramento, ex A, zaginione
Missa de Conceptione B. V. M. semper Immaculatae - sopran, alt, 2 tenory, bas
Missa paschalis - sopran, alt, tenor, bas:
Missa "Rorate" (I - ordinarium) - sopran, alt, 2 tenory, bas:
Missa "Rorate" (II - proprium) - alt, 2 tenory, bas:
O rex gloriae Domine - sopran, alt, tenor, bas
Os iusti meditabitur - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso continuo
O sola magnarum urbium - sopran, alt, tenor, bas
Overture ex D, zaginione
Regina caeli laetare (I) - sopran, alt, tenor, bas
Rorate caeli desuper (III) - sopran, alt, tenor, bas
Rorate caeli desuper (IV), zaginione
Rorate caeli desuper (V), zaginione
Salve Regina - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, 2 clarini, viola altowa, basso continuo
Sancte Deus, Sancte Fortis - alt, 2 tenory, bas
Sepulto Domino - alt, 2 tenory, bas
Sub tuum praesidium - sopran, alt, tenor, bas
Te Ioseph celebrent - sopran, alt, tenor, bas
Tota pulchra es Maria - sopran, alt, tenor, bas
Tristes erant Apostoli (I) - sopran, alt, tenor, bas, 2 skrzypiec, basso pro organo
Tristes erant Apostoli (II), zaginione
Vidi aquam - sopran, alt, tenor, bas, basso continuo
Kompozycje przypisywane Gorczyckiemu:
Alto ex Olympi vertice - sopran, alt, tenor, bas
Ave Filia Dei Patris - alt, 2 tenory, bas
Ave mundi spes Maria - sopran, alt, tenor, bas
Caelestis urbs Ierusalem - alt, 2 tenory, bas
Deo gratias (I) - sopran, alt, tenor, bas
Deo gratias (II) - sopran, alt, tenor, bas
Deo gratias (III) - sopran, alt, tenor, bas
Deo gratias (IV) - sopran, alt, tenor, bas
Deo gratias (V) - sopran, alt, tenor, bas
Deo gratias (VI) - sopran, alt, tenor, bas
Deo gratias (VII) - sopran, alt, tenor, bas
Deo gratias (VIII) - sopran, alt, tenor, bas
Deo gratias (IX) - alt, 2 tenory, bas
Deo gratias (X) - alt, 2 tenory, bas
Deo gratias (XI) - sopran, alt, tenor, bas, basso continuo
Deus tuorum militum (III) - sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno
Domine ne longe facias - sopran, alt, tenor, bas, basso continuo
Ecce Dominus veniet - sopran, alt, tenor, bas
Eia Mater fons amoris - sopran, alt, tenor, bas
Haec dies - sopran, alt, tenor, bas
Insignis Mater - alt, 2 tenory, bas
Invicte Martyr unicum - sopran, alt, tenor, bas, basso ripieno
Laetentur caeli - sopran, alt, tenor, bas
Magnificet te Domine - sopran, alt, tenor, bas
Missa Conceptionis B. V. M. - sopran, alt, tenor, bas:
Omni die - alt, 2 tenory, bas
Omnium sanctorum pia iuvamina - 2 soprany, alt, tenor, bas
Polonez balowy - skrzypce
Regina caeli laetare (II) - sopran, alt, tenor, bas
Rex gloriose Martyrum - sopran, alt, tenor, bas
Sacris solemniis - sopran, alt, tenor, bas
Salve mundi Domina - alt, 2 tenory, bas
Salve Virgo puerpera - alt, 2 tenory, bas
Stabat Mater... eia Mater - sopran, alt, tenor, bas
Stella caeli extirpavit - sopran, alt, tenor, bas
Autor: Małgorzata Kosińska, Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Związek Kompozytorów Polskich, grudzień 2006.